Blackout 2025: Czy jesteś gotowy? Praktyczny poradnik przygotowania krok po kroku
- Agata Pernak
- 2 dni temu
- 4 minut(y) czytania
W ostatnich latach coraz częściej mówi się o zagrożeniu blackoutem – długotrwałą przerwą w dostawie energii elektrycznej. Powody są złożone: rosnące zapotrzebowanie na energię, zmiany klimatyczne, awarie infrastruktury, a także nieprzewidziane zdarzenia, które mogą zaburzyć równowagę systemów elektroenergetycznych.
Choć większość z nas traktuje prąd jako coś oczywistego, warto zastanowić się, czy jesteśmy przygotowani na sytuację, w której dostęp do energii zostaje nagle przerwany. Poniżej przedstawiamy, jak realnie przygotować się na taką ewentualność – zarówno w domu, jak i w firmie.
Aktualne przypadki blackoutów
Blackout na Półwyspie Iberyjskim – kwiecień 2025
28 kwietnia 2025 roku doszło do jednego z największych blackoutów w historii Europy, obejmującego Hiszpanię, Portugalię, Andorę oraz część południowej Francji. Około godziny 12:33 czasu lokalnego nastąpiła nagła utrata około 15 GW mocy, co stanowiło 60% zapotrzebowania Hiszpanii w tym momencie. Przerwa w dostawie energii trwała od kilku do kilkunastu godzin, zakłócając funkcjonowanie transportu, telekomunikacji oraz infrastruktury krytycznej. Przyczyny awarii są nadal badane, a wśród rozważanych scenariuszy znajdują się m.in. problemy techniczne w południowo-zachodniej Hiszpanii oraz potencjalne luki w zabezpieczeniach cybernetycznych mniejszych producentów energii odnawialnej.
Ostatni poważny blackout w Polsce – Szczecin 2008
W Polsce ostatni znaczący blackout miał miejsce 8 kwietnia 2008 roku w Szczecinie. Awaria rozpoczęła się około godziny 3:30 nad ranem i trwała niemal 13 godzin, paraliżując funkcjonowanie miasta. Nie działały sklepy, stacje benzynowe, placówki bankowe, a transport publiczny został wstrzymany. Była to największa awaria sieci energetycznej w Polsce od czasów zakończenia II wojny światowej.
Dlaczego ryzyko blackoutów rośnie?
Współczesne społeczeństwa są w wysokim stopniu uzależnione od ciągłości dostaw energii. Każda większa awaria może zakłócić działanie podstawowych usług, takich jak komunikacja, dostęp do wody, transport czy opieka zdrowotna.
Wzrost ryzyka wynika m.in. z:
starzenia się infrastruktury energetycznej,
rosnącej liczby ekstremalnych zjawisk pogodowych,
przeciążenia sieci w okresach szczytowego zapotrzebowania,
rosnącego udziału urządzeń energochłonnych w codziennym życiu,
możliwych zagrożeń dla bezpieczeństwa systemów cyfrowych, z których korzystają operatorzy sieci.
Blackout może dotknąć zarówno gospodarstwa domowe, jak i przedsiębiorstwa. W Polsce zdarzają się już okresy zwiększonego ryzyka, o czym informują m.in. komunikaty Polskich Sieci Elektroenergetycznych.
Co oznacza blackout?
Blackout to całkowita przerwa w dostawie prądu, obejmująca dany obszar – od kilku ulic po całe miasta lub regiony. Może trwać od kilkunastu minut do nawet kilku dni. W tym czasie niedostępna jest nie tylko energia elektryczna, ale również związane z nią usługi – ogrzewanie, oświetlenie, dostęp do Internetu, a nawet możliwość skorzystania z urządzeń sanitarnych.
Kto powinien przygotować się na blackout?
Każdy, kto korzysta z energii elektrycznej – czyli w praktyce wszyscy. Zarówno mieszkańcy dużych miast, jak i właściciele domów jednorodzinnych, firmy produkcyjne, administracja publiczna czy zarządcy obiektów użyteczności publicznej. Skala skutków zależy m.in. od długości przerwy i przygotowania odbiorców.
Jak się przygotować? Lista podstawowych działań
1. Zapewnienie awaryjnego zasilania
Agregaty prądotwórcze – przy wyborze należy zwrócić uwagę na moc, paliwo oraz możliwość podłączenia najważniejszych urządzeń.
Powerbanki o dużej pojemności – przydadzą się do ładowania telefonów, routerów, sprzętu medycznego.
Panele fotowoltaiczne z magazynem energii – umożliwiają zasilanie podstawowych funkcji budynku nawet poza siecią.
Ładowarki samochodowe – przydatne w sytuacjach awaryjnych.
2. Alternatywne źródła światła
Latarki LED, najlepiej z dodatkowymi zestawami baterii,
Lampy czołowe i kempingowe – zapewniają mobilność i wolne ręce,
Świece i zapałki – jako ostatnia opcja, stosowane z ostrożnością.
3. Zapasy żywności i wody
Produkty o długim terminie ważności: konserwy, suchary, batony energetyczne,
Woda pitna – minimum 2 litry na osobę dziennie,
Termosy i kuchenki turystyczne z zapasem gazu.
4. Komunikacja i bezpieczeństwo
Radio bateryjne – do odbioru komunikatów w czasie awarii,
Krótkofalówki – umożliwiają kontakt w sytuacjach braku sieci komórkowej,
Zapasowa gotówka – terminale płatnicze mogą nie działać,
Numery alarmowe – zapisane w formie papierowej i przekazane domownikom.
Dodatkowe elementy, o których warto pamiętać
Apteczka z podstawowymi lekami,
Odzież termiczna, koce, śpiwory,
Latarki i zestawy baterii przechowywane w znanym, łatwo dostępnym miejscu,
Plan awaryjny dla rodziny lub pracowników – gdzie się spotkać, kto za co odpowiada, jak się kontaktować,
Zabezpieczenie urządzeń przed skokami napięcia po wznowieniu dostaw (np. listwy antyprzepięciowe).
Firmy i instytucje – jak przygotować się systemowo?
Dla firm blackout to nie tylko przerwa w pracy, ale także ryzyko utraty danych, przerw w produkcji, strat finansowych czy reputacyjnych. Warto wdrożyć:
Audyt energetyczny pod kątem odporności na przerwy w dostawie prądu,
Zasilanie awaryjne dla serwerowni, urządzeń IT i systemów alarmowych,
Dodatkowe magazyny energii (np. UPS, baterie litowo-jonowe),
Procedury awaryjne dla pracowników (BCP – business continuity planning),
Szkolenia i testy reakcji w sytuacjach kryzysowych.
Dlaczego warto się przygotować?
Blackout nie musi oznaczać katastrofy. Odpowiednie przygotowanie pozwala zminimalizować skutki awarii, zachować komfort i bezpieczeństwo, a w przypadku firm – również ciągłość operacyjną. Inwestycja w zapasy i rozwiązania awaryjne często okazuje się niewielkim kosztem w porównaniu z potencjalnymi stratami.
Skonsultuj się z doradcą energetycznym
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak skutecznie przygotować się na przerwy w dostawie energii, skontaktuj się z naszym doradcą energetycznym. Pomożemy przeanalizować ryzyka, dobrać odpowiednie rozwiązania techniczne i zaplanować działania, które zwiększą bezpieczeństwo energetyczne Twojej firmy.
Sprawdź, czy jesteś gotowy na blackout – pobierz lub wydrukuj checklistę
i trzymaj ją w łatwo dostępnym miejscu.
